Abonelik Sözleşmeleri

ABONELİK SÖZLEŞMELERİ

                                                                                                                      Av. Mert DEMİR[1]

1.    İLGİLİ MEVZUAT

6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun m.52, Abonelik Sözleşmeleri Yönetmeliği RG: 29246 T. 24.01.2015

2.    TANIM VE UNSURLARI

Tüketicinin belirli bir mal veya hizmeti sürekli veya düzenli aralıklarla edinmesini sağlayan sözleşmeye abonelik sözleşmesi denir. Bu tanıma göre; gazete, dergi elektrik, su, doğalgaz, uydu, GSM abonelikleri bu kapsama girmektedir. Bunun yanı sıra sürekli hizmet alınan ve üyelik adı altında yapılan spor salonu sözleşmeleri de bu kapsama girmektedir.

3.    SÖZLEŞMENİN ŞEKLİ VE GEÇERLİLİĞİ

Bu sözleşmenin yazılı olarak veya mesafeli olarak kurulması mümkündür. Ancak ister yazılı olarak kurulsun, ister mesafeli şekilde kurulsun sözleşmelerinin bir örneğinin kâğıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı ile tüketiciye verilmesi zorunludur. Aynı zamanda sözleşmenin en az 12 punto ile yazılmış olması ve anlaşılabilir bir dilde, açık, sade ve okunabilir bir şekilde düzenlenmesi gerekmektedir.

Yönetmeliğin 6. Maddesinde sözleşmenin içeriğinde bir takım bilgilerin zorunlu olarak bulunmasını düzenlemiştir. Ancak bu unsurların bulunmaması bu sözleşmeyi geçersiz hale getirmemektedir. Sadece bu eksikliklerin giderilmemesi tüketiciye cezai şart, tazminat ve benzeri adlarla herhangi bir ödemede bulunmaksızın sözleşmeyi feshetme hakkı vermektedir.

4.    SATICININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ

Satıcının ücrete hak kazanması hizmetin tüketiciye fiilen sunulmasıyla başlar. Sağlayıcı sunmadığı hizmetin bedelini tüketiciden talep edemez.

Sözleşmeye konu mal veya hizmetin faturalandırma dönemi değiştirilerek ücretlendirmeye esas birim fiyat arttırılamaz.

Belirli süreli abonelik sözleşmelerine sözleşmenin belirlenen süre kadar uzayacağına ilişkin hükümler konulamaz; ancak abonelik sözleşmesinin kurulmasından sonra, sözleşmenin sona ereceği tarihe kadar tüketicinin talepte bulunması veya onay vermesi hâlinde abonelik sözleşmesi uzatılabilir.

Sözleşme süresi sonunda tüketiciden açık bir talep veya onay almadığı halde mal veya hizmet sunmaya devam eden satıcı veya sağlayıcı, sunulan bu mal veya hizmet için hiçbir bedel talep edemez.

5.    TAAHHÜTLÜ ABONELİK

Uygulamada en çok karşılaşılan abonelik türü taahhütlü aboneliktir. Bu abonelik sayesinde satıcılar tüketicilere belirli bir süre aboneliklerini feshetmeksizin devam etmeleri halinde çeşitli indirim ve kampanyalar uygulamaktadır.

Taahhütlü aboneliklerde taahhüt süresince sözleşme ve taahhütname koşullarında tüketici aleyhine değişiklik yapılamaz. Burada en önemli husus ise ücrettir. Örneğin; iki sene için verilen bir taahhütte kararlaştırılan aylık ödeme 50-TL ise bu iki senelik sürecin tamamında tüketici ancak bu miktarla sorumlu olacaktır.

Taahhütlü aboneliklerde tüketicinin süresinden önce taahhütlü aboneliğini sonlandırması halinde, satıcı veya sağlayıcının talep edeceği bedel, tüketicinin taahhüdüne son verdiği tarihe kadar tüketiciye sağlanan indirim, cihaz veya diğer faydaların bedellerinin tahsil edilmemiş kısmının toplamı ile sınırlı kalmak zorundadır. Ancak, tüketiciden taahhüt kapsamında tahsil edileceği belirlenen bedellerin henüz tahakkuk etmemiş kısmının toplamının, bu tutardan düşük olması halinde sınır değeri olarak tüketici lehine olan tutarın esas alınması zorunludur.

Örneğin; 24 aylık taahhütle anlaşılan kararlaştırılan bir GSM aboneliğinde aboneliğin indirimsiz fiyatı aylık 70-TL iken taahhüt verilmesi nedeniyle tüketiciye indirim yapılarak 50-TL olarak kararlaştırılmış olsun. Aboneliğin 16 ayında tüketici başka bir GSM operatörüne geçmek isterse kullandığı 16 ay için 16*20 (indirim tutarı)= 320-TL ödemeyecek kalan 8 ay için 160-TL ödeyerek sözleşmeyi feshedebilecektir.

Aşağıdaki durumlarda tüketicinin fesih durumunda sorumlu olduğu herhangi bir ücret yoktur:

a)    Taahhütlü aboneliklerde tüketicinin yerleşim yerinin değişmesi ve taahhüt konusu hizmetin tüketiciye yeni yerleşim yerinde aynı nitelikte sunulmasının fiilen imkânsız olması durumunda, tüketici bu tutarları veya herhangi bir bedeli ödemeksizin taahhütlü aboneliğini feshedebilir,

b)    Ayıplı hizmet durumunda tüketici herhangi bir ücret, tazminat veya cezai şart ödemeden sözleşmesini feshedebilir. Bu kapsama sunulan hizmetin beklenilen kalitede olmaması, hizmetin kararlaştırılan zamanda başlamaması, kararlaştırılan kapsamda olmaması dahildir,

c)    Yine sözleşme koşullarında önemli değişiklikler yapılması halinde tüketici herhangi bir bedel ödemeden sözleşmesini feshedebilecektir.

6.    FATURAYA İTİRAZ

Tüketiciler, ödeme bildiriminde yer alan tutarın hatalı olduğu gerekçesiyle bildirimin düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde itiraz edebilir. İtiraz, satıcı veya sağlayıcı tarafından başvurunun yapıldığı tarihten itibaren en geç otuz gün içerisinde incelenerek sonuçlandırılır ve inceleme sonuçları tüketiciye yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile bildirilir.

İnceleme sonucuna göre itirazın haklı bulunması halinde, itiraza konu tüketim bedeline dair fazla tahsil edilen bedel, kullanım dönemindeki birim fiyat dikkate alınarak gecikme zammı ile birlikte tüketicinin tercih etmesi halinde bir sonraki tüketim dönemine ait bedelden mahsup edilir veya tüketiciye beş gün içinde iade edilir.

7.    SÖZLEŞMENİN FESHİ

Tüketici, belirsiz süreli veya süresi bir yıl ve daha uzun olan belirli süreli abonelik sözleşmesini herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin istediği zaman feshetme hakkına sahiptir. Fesih bildiriminin kâğıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı ile satıcı veya sağlayıcıya yöneltilmiş olması yeterlidir. Satıcı veya sağlayıcı gerekli güvenlik önlemlerini almak suretiyle, kaydı tutulan telefon yoluyla da tüketiciye sözleşmeyi feshetme imkânını sağlayabilir.

Süresi bir yıldan az olan belirli süreli abonelik sözleşmesinde satıcı veya sağlayıcı tarafından sözleşme koşullarında değişiklik yapılması halinde veya tüketicinin hizmetten yararlanmasına engel olabilecek geçerli bir sebebin varlığı halinde tüketici sözleşmeyi feshedebilir.

Satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin fesih talebini, bildirimin kendisine ulaştığı tarihten itibaren en geç yedi gün içerisinde yerine getirmekle yükümlüdür. Aboneliğin belirlenen süreler içinde feshedilmediği durumlarda, bu sürelerin bitiminden itibaren mal veya hizmetten yararlanılmış olsa dahi, tüketiciden herhangi bir bedel talep edilemez.

Satıcı veya sağlayıcı, fesih bildiriminin hüküm ifade etmesinden itibaren on beş gün içinde tüketici tarafından ödenmiş olan tutarın geri kalan kısmını ve varsa tüketiciden güvence, depozito veya teminat adı altında alınan ücretlerin güncel tutarlarını kesinti yapmaksızın iade etmekle yükümlüdür.